W jaki sposób można pomóc alkoholikowi?

W poprzednich dwóch częściach artykułu zostały omówione fazy i mechanizmy choroby alkoholowej. W tym artykule zajmiemy się “praktyczną częścią” czyli tym w jaki sposób można zauważyć u siebie lub u bliskiej osoby objawy choroby, jak można pomóc alkoholikowi oraz w jakie są sposoby leczenia (czy raczej zaleczenia) alkoholizmu.

Jak zostało wspomniane w poprzednich artykułach alkoholizm jest chorobą, która jest przewlekła, postępująca i nieuleczalna (a nawet śmiertelna). Jednak jest możliwe jej zaleczenia poprzez uczestnictwo w terapii przeciwalkoholowej i nauczenia się regulowania emocji w inny sposób niż przy użyciu alkoholu.

Jak każda choroba alkoholizm również daje widoczne objawy po których istnieje możliwość rozpoznania tego, że mamy do czynienia właśnie z tą chorobą.
Dzięki temu osoba chora lub jej najbliżsi wiedzą, że dzieje się coś złego.

Oto najważniejsze objawy choroby alkoholowej:

- Potrzeba zwiększenia ilości spożywanego alkoholu, ponieważ dotychczasowa dawka przestała działać (zwiększenie tolerancji na alkohol).
- Picie alkoholu w celu zapomnienia o problemach i negatywnych emocjach.
- Picie alkoholu w celu nagrodzenia siebie za dobrze wykonane zadanie (np. wytrzymanie w abstynencji obiecaną ilość czasu).
- Szukanie okazji do picia (np. organizowanie imprez na których jest alkohol, wpraszanie się do znajomych z butelką wina itp.).
- Ukrywanie alkoholu nawet w dziwnych miejscach np. w koszu na brudną bieliznę.
- Picie alkoholu w samotności i w ukryciu przed innymi (żeby rodzina nie widziała) np. alkoholik idzie do łazienki wziąć kąpiel, puszcza wodę do wanny i w tym czasie otwiera puszkę piwa (woda zagłusza charakterystyczny dźwięk otwieranej puszki).
- Nieudane próby picia kontrolowanego.
- Izolowanie się od bliskich osób (osoba, która była dotychczas towarzyska zamyka się w sobie, nie chce się spotykać z innymi np. mówi, że ma dużo pracy).
- Picie alkoholu przed ważnymi wydarzeniami i zadaniami w życiu alkoholika.
- Niezauważanie, bagatelizowanie szkód wyrządzonych pod wpływem alkoholu.
- Na dalszym etapie choroby są widoczne zaniedbania higieniczne i zdrowotne.
- Zaniedbanie życia osobistego i zawodowego.

Leczenie uzależnienia

Warto podkreślić, że istnieją dwie drogi, które są skuteczne w leczeniu uzależnień. Terapia przeciwalkoholowa i mitingi Wspólnoty Anonimowych Alkoholików.
Żadne leki, wszywki, przysięganie przed ołtarzem nie są formami leczenia, ponieważ jest to oparte tylko i wyłącznie na strachu lub nacisku innych osób, a nie na chęci chorego, aby zmienić swoje życie.

Trzeba to jasno powiedzieć: leczenie nigdy nie da pozytywnego skutku jeżeli alkoholik sam nie będzie chciał sam się leczyć. Wszelkie naciski ze strony innych czy nawet terapia zasądzona przez sąd nic nie dadzą jeżeli alkoholik nie zrozumie, że jest chory i potrzebuje pomocy, bo sam sobie z tym nie poradzi.

Terapia przeciwalkoholowa

Odbywa się w ośrodkach stacjonarnych lub ambulatoryjnie, w dziennych oddziałach terapii uzależnień od alkoholu. Stosowane rodzaje terapii, to: terapia indywidualna, terapia grupowa, warsztaty i psychoedukacja. Zazwyczaj terapia zaczyna się od detoksykacji czyli odtrucia organizmu w warunkach oddziału szpitalnego. Trwa ona zazwyczaj osiem dni i polega na podawaniu choremu witaminowych wlewów kroplowych (szczególnie witamin z grupy B) oraz w zależności od potrzeb leków hamujących alkoholowy zespół abstynencyjny oraz leków uspokajających i nasennych.

Po detoksykacji uzależniony ma możliwość wzięcia udziału w terapii podstawowej (edukacyjnej). Trwa ona osiem tygodni i odbywa się w oddziałach stacjonarnych lub dziennych. Jest to terapia grupowa z co najmniej trzema spotkaniami indywidualnymi z terapeutą uzależnień. Podczas trwania tej terapii uzależniony dowiaduje się co to jest choroba alkoholowa, jakie są jej fazy i mechanizmy, co bardzo często pomaga mu zrozumieć, że jest chory i stanowi wstęp do zmiany swojego życia.

Po ukończeniu terapii podstawowej jest możliwość podjęcia terapii pogłębionej, gdzie wchodzi się “w głąb siebie” i dowiaduje się jakie emocje i wydarzenia w życiu były przyczyną picia. Są także grupy tematyczne np. grupa radzenia sobie z głodami alkoholowymi czy grupa zapobiegania nawrotom.
Prowadzone są również warsztaty, które mają na celu np. nauczyć uzależnionego w jaki sposób można sobie radzić z negatywnymi emocjami czy z agresją.

Mitingi Wspólnoty Anonimowych Alkoholików

Wspólnota Anonimowych Alkoholików jest wspólnotą ludzi uzależnionych od alkoholu. Spotykają się oni zazwyczaj raz w tygodniu w określonym miejscu i o określonej godzinie na tak zwanym mityngu, na którym rozmawiają o tym w jaki sposób radzić sobie z uzależnieniem i jak zmienić swoje życie. Mityng trwa zazwyczaj od 1,5 do 2 godzin. Wspólnota pracuje na programie “12 Kroków i 12 Tradycji”, który pomaga zmienić życie osób uzależnionych.
Co ciekawe na mityngach nie ma ani terapeutów uzależnień, ani psychologów czy lekarzy. Wspólnotę stanowią sami uzależnieni. Zazwyczaj raz w miesiącu grupa ma mityng otwarty, na który może przyjść każdy bez konieczności osobistego identyfikowania się z problemem. Na mityngu otwartym jest się zupełnie anonimowo, nikt nie pyta kim jesteś i po co przyszedłeś, można zadawać pytania, a nawet zaproponować temat.

W zasadach grup na centralnym miejscu znajduje się anonimowość. Oznacza to zobowiązanie dla uczestników do zachowania wyłącznie dla siebie poruszanych na mityngu spraw, zwłaszcza co do obecnych osób i zasłyszanych na mityngu zdarzeń.

W jaki sposób można pomóc alkoholikowi?

Wskazana jest spokojna, rzeczowa rozmowa w toku której osoba bliska wskaże na narastający charakter uzależnienia i na szkody nim spowodowane. Poda także dostępne sposoby leczenia (o których było wyżej). Ważne jest także, aby wiedzieć w jaki sposób nie pomagać osobie uzależnionej.

Czego nie wolno robić?

- Załatwiać spraw za alkoholika.
- Usprawiedliwiać jego nieobecność w pracy, w szkole czy na uczelni.
- Kupować mu alkohol lub dawać pieniądze na jego kupno.
- Tolerować jego picie w domu lub w Twojej obecności.
- Wykonywać za alkoholika jego obowiązki, aby nikt nie zauważył, że jest on niedysponowany.
- Naprawiać lub usuwać szkody wyrządzone pod wpływem alkoholu.
- Nie rozbierać nie trzeźwego alkoholika, nie przenosić do łóżka, nie czyścić odzieży itp.

Co należy robić?

- Domagać się podjęcia leczenia.
- Domagać się, aby co najmniej współfinansował potrzeby rodziny.
- Zażądać, aby nie pił w domu, a zwłaszcza w obecności dzieci.
- Zgłaszać na policję każdy fakt przemocy fizycznej, psychicznej lub jakiejkolwiek innej.
- BYĆ KONSEKWENTNYM W DZIAŁANIACH!!!

Jeżeli opisane sposoby nie działają należy zgłosić wniosek do Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w celu wszczęcia postępowania o zobowiązanie do leczenia odwykowego. Taki wniosek może złożyć nie tylko rodzina chorego, ale osoba, która z nim mieszka (np. partner, współlokator).